Ngày đầu
năm mới, Giáo Hội cho đọc Bài Tin Mừng kể về phần cuối của bài giảng “kiện toàn
lề luật” của Chúa Giê-su, xoay quanh chủ đề: “Hãy yêu thương kẻ thù và hãy cầu
nguyện cho họ”. Đó là chủ ý mà Giáo Hội muốn mời gọi con cái mình hãy quên đi tất
cả những gì thù hận trong năm cũ, để bắt đầu một tình yêu mới dành cho mọi người
trong năm mới này.
Luật xưa dạy: “Hãy yêu thương đồng
loại và ghét kẻ thù”.
Đây là
điểm tương khắc cuối cùng giữa luật cũ và luật Tin Mừng. Cựu Ước nói về lòng
nhân ái, nhưng là sự liên đới đồng đạo (trong Do-thái với nhau) mà thôi.
Về vấn đề
“ghét kẻ thù”, thật ra trong Cựu Ước không nói rõ vấn đề này, nhưng có những chỗ
có tư tưởng tương đương (x. Đnl 7,2). Đúng hơn, luật Cựu Ước nói về kẻ thù dân
tộc hơn là kẻ thù cá nhân. Tư tưởng này khuyên người ta dè dặt với kẻ thù xâm
lược, không nên giúp đỡ chúng và thậm chí thà giết sạch còn hơn thông đồng với
chúng trong lầm lỗi. Tắt một
lời, dù cách nào đó luật Cựu Ước về đức ái đã ở một mức cao hơn các tôn giáo và
các dân tộc sơ khai, nhưng bao lâu còn có tư tưởng trả thù thì bấy lâu hận thù
còn truyền kiếp. Vì thế, cần đến luật Tin Mừng như Chúa Giê-su dạy hôm nay.
Thầy
Giê-su dạy: “Hãy yêu thương kẻ thù và hãy cầu nguyện cho họ”.
Đây quả
là một lời dạy khó thực hiện nhất, nhưng là những môn đệ Chúa lại phải cố gắng
thực hiện vì những lý do sau:
- Nếu
chúng ta chỉ yêu những người yêu mình thì cũng có hơn gì dân ngoại và những người
tội lỗi, họ cũng làm được và làm tốt hơn nữa là khác. Chúa Giêsu trên thập giá
đã KÊU XIN CHÚA CHA tha thứ cho người đóng đinh mình, thánh Têphanô khi bị ném
đá cũng CẦU XIN CHÚA tha thứ cho những kẻ bách hại… Đến lượt chúng ta là những
Kitô hữu, chúng ta giống Chúa và khác với người ngoại chính là việc yêu thương
kẻ thù và cầu nguyện cho họ.
- Cá
tính của con người thật khó để yêu kẻ thù, ngay việc tha thứ và không trả thù
đã là cao thượng lắm rồi, đàng này Chúa còn đòi hỏi chúng ta bước thêm một bước
cao hơn nữa lên đỉnh hoàn thiện là YÊU KẺ THÙ và CẦU NGUYỆN CHO HỌ. Thật ra, dù
khó, nhưng lại là một phương thế tuyệt hảo nhất có thể hoá giải được những mâu
thuẫn giữa người với người. Vì khi, cứ tìm cách trả thù nhau thì thù hận càng
ngày càng chồng chất từ đời cha sang con đời cháu và cả những dòng tộc trả thù
đến trường kỳ. Nếu tôi trả thù được anh thì con anh tìm cách trả thù tôi và cứ
như thế mãi mãi. Còn khi lấy ân để trả thù thì không những thù được hoá giải mà
còn dễ nên bạn hữu của nhau và làm gương cho hậu thế.
- Bởi
khi tha thứ là lúc được thứ tha. Mang trong mình sự hận thù, thì chính ta khổ
trước, ăn không ngon ngủ không yên vì tức giận ấm ức, trằn trọc nghĩ kế trả
đũa… Nhưng khi ta tha thứ thì không phải lo nghĩ gì và tâm hồn thanh thản, nhất
là khi ta tha thứ thì ta không còn kẻ thù mà lại được bạn hữu. Tha thứ lại là một
cách trả thù ngọt ngào nhất mà đối phương không ngờ, và làm cho chính đối
phương dằn vặt vì nhận ra chính họ sai khi xúc phạm đến một người tốt, cuối
cùng làm cho đối phương cảm kích và thay đổi thái độ.
-Lại nữa,
khi sự tha thứ trong tương quan giữa người với người được thực hiện, lại chính
là tiêu chuẩn Chúa xét công trạng cho chúng ta đáng được ân thưởng Nước Trời.
Vì: “Anh em đừng xét đoán để khỏi bị đoán xét, đừng kết án để khỏi bị Thiên
Chúa tuyên án…” Lỗi lầm giữa chúng ta với nhau chẳng là gì so với lỗi phạm giữa
chúng ta với Thiên Chúa, nhưng Thiên Chúa đã ngàn lần tha thứ cho chúng ta thì
đến lượt chúng ta cũng phải tha thứ cho nhau. Chúa cho mưa xuống trên người
lành cũng như kẻ dữ, thì tại sao chúng ta phải phân biệt thương ai ghét
ai?
VÌ THẾ, HÃY NÊN HOÀN THIỆN NHƯ
CHA CHÚNG TA TRÊN TRỜI LÀ ĐẤNG HOÀN THIỆN.
********
Lạy
Chúa Giêsu, xin cho chúng con một trái tim quảng đại như Chúa, vươn lên
cao vượt mọi tình cảm tầm thường để mặc lấy tâm tình bao dung tha thứ; Thay vì
toan tính phục thù, chúng con biết cầu nguyện cho những người làm hại chúng
con; xin cũng cho vòng tay chúng con luôn rộng mở để có thể ôm cả những người
thù ghét chúng con. Amen.
