Ngươi
phải yêu mến Đức Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn và hết trí
khôn ngươi. ….. ngươi phải yêu người thân cận như chính mình. (Mt 22,
37.39)
Ngày
xưa, người Do Thái có hàng trăm khoản luật cấm và luật buộc phải làm, khiến cho
nhiều người lúng túng không biết đâu là điều chính, đâu là điều phụ. Riêng các
thầy thông luật trong câu chuyện hôm nay, có lẽ không phải vì họ không phân biệt
được điều nào là quan trọng, mà là họ muốn đặt vấn đề để thăm dò quan điểm của
Chúa Giêsu, khi thấy cách giảng dạy và lối hành xử của Chúa Giêsu hoàn toàn
khác với các luật sĩ và biệt phái. Họ hỏi Chúa : Thưa Thầy, trong các giới răn,
điều nào là trọng nhất ? Bài Tin Mừng hôm nay, Chúa Giê-su khẳng định lại hai
giới răn quan trọng nhất và liên hệ không thể tách rời nhau là Mến Chúa – Yêu
Người được nói tới trong Thập Điều. Thật vậy, Thập Điều được Chúa ban cho
Môisen trên núi Sinai tóm gọn lại trong hai điều (mười răn ấy tóm lại hai điều
này mà chớ…): ba điều trước tập chú về việc MẾN CHÚA TRÊN HẾT MỌI SỰ và bảy
điều sau nói đến bổn phận YÊU NGƯỜI NHƯ MÌNH TA VẬY.
Với Chúa
Giêsu, giới răn trọng nhất là giới răn yêu mến Thiên Chúa. Ngài đòi mỗi người
phải dành cho Thiên Chúa một tình yêu cá vị, cụ thể và tuyệt đối. Tức là phải có
một tình yêu riêng tư, cá nhân đối với Thiên Chúa, chứ không phải một tình yêu
chung chung với mọi người. Tình yêu đó phải là một tình yêu cụ thể được thể hiện
qua hành động, chứ không chỉ là lời nói trên môi, và còn phải là tình yêu tuyệt
đối, phát xuất từ sự cảm nhận và đáp lại tình yêu của Thiên Chúa cách hết lòng,
hết linh hồn, hết trí khôn, hết sức mình. Đó là một tình yêu trọn vẹn với hết
khả năng con người, với cả sự hiểu biết, lòng muốn và cả trái tim. Tại sao Chúa
lại đòi chúng ta một tình yêu tuyệt đối như thế, và con người có thể đáp lại
cách tuyệt đối như vậy không ? Thiên Chúa mong muốn và đòi chúng ta phải yêu
Ngài như thế, dù tình yêu của con người chẳng thêm gì cho Thiên Chúa, nhưng khi
yêu mến Thiên Chúa, con người bày tỏ sự chấp nhận và vâng phục Ngài là Đấng Tạo
dựng nên mình. Khi yêu mến Thiên Chúa hết lòng, hết linh hồn, con người không bị
giảm giá trị, cũng không bị mất tự do. Trái lại, khi dành cho Thiên Chúa một
tình yêu tuyệt đối, chúng ta sẽ đón nhận được tình yêu của Ngài thông chuyển
cho chúng ta và đem đến cho chúng ta một sức sống viên mãn, hạnh phúc. Hơn thế
nữa, vì chúng ta được dựng nên giống hình ảnh của Thiên Chúa, mà thiên Chúa là
Tình Yêu, nên khi chúng ta càng yêu thương, càng gắn bó với Thiên Chúa, chúng
ta càng trở nên giống Thiên Chúa và tỏa sáng hình ảnh của Thiên Chúa trong
chúng ta. Ngược lại, nếu không yêu mến Thiên Chúa thì chúng ta tự làm cho hình ảnh
của Thiên Chúa bị lu mờ và sức sống của Thiên Chúa bị sút giảm trong cuộc đời
chúng ta.
Điều răn
thứ hai Thiên Chúa muốn nơi chúng ta là : Hãy yêu người thân cận như chính
mình, hay nói đúng hơn, Thiên Chúa muốn chúng ta thể hiện tình yêu đối với Ngài
qua việc thương yêu những người thân cận. Người thân cận là ai ? Yêu như chính
mình là gì ? Luật Do Thái giới hạn bổn phận phải yêu thương đối với những người
đồng hương, đồng chủng. Đối với Chúa Giêsu, khi đòi hỏi phải yêu thương người
thân cận, Chúa muốn gỡ bỏ tất cả những hàng rào giới hạn, để yêu thương không
giới hạn, không điều kiện. Người thân cận Chúa Giêsu nói đến không chỉ là người
bên cạnh, ruột thịt họ hàng, mà là tất cả mọi người mà chúng ta có dịp gặp gỡ.
Người bên cạnh còn là những người chúng ta thích và cả những người chúng ta
không thích, những người khó ưa hoặc những người không yêu chúng ta. Yêu như chính
mình là yêu như thế nào ? Ai trong chúng ta cũng yêu mến bản thân mình, chăm
sóc cho mình, muốn điều tốt đẹp nhất cho mình, cho gia đình mình, … Chúa muốn
chúng ta lo cho mình như thế nào, yêu bản thân mình thế nào thì cũng biết lo,
biết yêu, biết nghĩ tới anh em bên cạnh như vậy. Sách Xuất Hành đã chỉ cho cho
chúng ta lý do tại sao phải yêu anh em như thế : Ngươi không được áp bức ngoại
kiều, mẹ góa con côi, các ngươi đừng ức hiếp nó, vì Ta sẽ nghe tiếng nó kêu cứu.
Các ngươi cho người nghèo vay tiền thì đừng lấy lãi, cũng không được coi thường
nó. Các ngươi phải trả lại cho người nghèo áo choàng nó đã cầm cố, vì nó chỉ có
một chiếc áo để che thân, nó lấy gì mà đắp khi nằm ngủ ? Nó mà kêu đến Ta, Ta sẽ
nghe tiếng nó. Vì Ta vốn nhân từ. Những lời cảnh báo ấy cho thấy lý do Chúa muốn
mỗi người phải cư xử với người bên cạnh bằng tình yêu thương là vì Chúa là Đấng
nhân từ. Chỉ khi chúng ta cư xử giống Thiên Chúa là Đấng nhân từ thì chúng ta mới
được hưởng sự nhân từ của Thiên Chúa.
*********
Lạy
Chúa, hành trình qua thập giá đến vinh quang mà chúng con đang bước theo Chúa
không chỉ có tương quan hàng dọc với Chúa, mà còn phải được liên kết với thanh
ngang của thập giá là tương quan với tha nhân, xin cho chúng con ý thức rằng
chúng con chỉ thực sự yêu mến Chúa khi chúng con biết yêu thương tha nhân.
Amen.
