Đem tất
cả những thứ này ra khỏi đây, đừng biến nhà Cha tôi thành nơi buôn bán. (Ga 2, 16)
Hôm nay
Giáo hội mừng lễ kính Vương cung Thánh đường Thánh Gioan Laterano (Vương cung
Thánh đường La-tê-ra-nô - tiếng Ý: Basilica di San Giovanni in Laterano) là nhà
thờ chính tòa của Giáo phận Rôma và cũng nơi đặt ngai Giám mục thành Rôma, tức
giáo hoàng. Nhà thờ này có tên chính thức tiếng Latinh là Archibasilica
Sanctissimi Salvatoris et Sancti Iohannes Baptista et Evangelista in Laterano và
được xem là “nhà thờ mẹ” của Giáo hội Công giáo Rôma, thậm chí trên cả Vương
cung thánh đường Thánh Phêrô. Vương cung Thánh Đường Thánh Gioan Latêranô là một
trong những thánh đường đầu tiên được xây cất sau những cuộc bách đạo ban đầu.
Thánh đường được Hoàng Đế Constantinô xây năm 313 để dâng kính Chúa Cứu Thế và
được Đức Giáo hoàng Sylvestrô I thánh hiến năm 324. Thời Đức Giáo hoàng
Gregorio I (590-604) đền thờ được dâng kính cả Thánh Gioan Tẩy Giả và Thánh
Gioan Tông Đồ. ĐGH Lucio II đã ấn định tên đền thờ như hiện nay – “Đền Thờ
Thánh Gioan ở Laterano” (1144). Từ thế kỷ thứ 4 đến thế kỷ thứ 14, đền thờ này
là trung tâm của giáo hội Roma, trụ sở và biểu tượng của Đức Giáo hoàng. Đền Thờ
Thánh Gioan ở Laterano nhiều lần bị tàn phá, hỏa hoạn, hoang tàn sau hơn 73 năm
vắng chủ khi giáo triều dời về Avignon, Pháp, được xây lại như ngày nay thời
ĐGH Sisto V (1585-1590). Thánh Đường này tiếp tục là Nhà thờ Chánh Tòa của Giám
mục Rôma, Giáo hoàng, và được gọi là ‘Mater Ecclesiae Romae Urbis et Orbis’- Mẹ
của tất cả các thánh đường ở Rôma và trên thế giới.
Tin mừng
hôm nay trình thuật lại việc Đức Giê-su bức xúc trước cảnh buôn bán hỗn độn diễn
ra ở đền thờ Giê-ru-sa-lem, và Ngài đã làm một cuộc thanh tẩy Đền thờ:“Đừng
biến nhà Cha tôi thành nơi buôn bán.” Đền thờ là nơi linh thánh, là
nơi con người đến tôn thờ, gặp gỡ Thiên Chúa của mình; như thế, đó là nơi bày tỏ
tương giao tình yêu: con người bày tỏ lòng biết ơn, cảm mến Đấng tạo dựng nên
mình, Đấng thông chia sự sống và hạnh phúc cho mình bằng việc tôn thờ Người – vị
Thiên Chúa cao cả quyền năng. Vậy mà người ta lại biến nó thành một nơi buôn
bán, đổi chác hầu kiếm lợi cho mình. ‘Chợ búa’ hay nơi buôn bán là nơi dễ thấy
sự gian dối lọc lừa, điêu ngoa nhất, vì vậy mà nó không phù hợp với nhà Chúa –
nơi tôn thờ Đấng Toàn mỹ, Toàn thánh. Mở rộng ra với vũ trụ, thế giới, sách
Ngôn sứ Isaia cho ta thấy “Trời là ngai
Thiên Chúa, Đất là bệ dưới chân Người” (x. Is 66, 1). Vũ trụ là nơi tôn thờ
Thiên Chúa; mọi vật phải phụng sự Người. Thiên Chúa muốn vũ trụ này, thế giới
này phải thánh, phải đẹp; nhưng con người đã biến nó thành ‘chợ búa’, thành một
thương trường khổng lồ, nơi diễn ra bao cuộc giao tranh sống chết khốc liệt;
nơi người ta dẫm đạp lên quyền lợi và mạng sống của kẻ khác để lấp cho đầy túi
tham đồng thời phát huy quyền lực của mình. Hơn bao giờ hết, thương trường ngày
nay không còn tính chất lành mạnh trao đổi ‘đôi bên cùng có lợi’ mà người ta chỉ
nhắm lợi ích của một cá nhân, một tập thể nào đó khiến người ta bất chấp cả tiếng
nói lương tri; hoặc lương tâm đã bị mù lòa bởi của cải vật chất, nên trở thành
xơ cứng chai lì không còn khả năng động lòng trước những nỗi khổ đau của tha
nhân, của nhân loại.
Sự nhiệt
thành đối với nhà Chúa của Đức Giê-su khiến Người không sao chịu nổi sự ‘pha trộn’
“vừa tôn thờ Thiên Chúa, vừa làm tôi tiền của” của dân. Do đó, Người đã ra mặt
phản đối cho dù phải chuốc lấy sự thù ghét của người Do-thái, ứng nghiệm lời
Kinh thánh đã chép về Người: Vì nhiệt tâm
lo việc nhà Chúa, mà tôi đây sẽ phải thiệt thân (Tv 69, 10). Hơn nữa, Đức
Giê-su đã nói “Thân mình Người chính là Đền
thờ của Thiên Chúa” (Ga 2, 19 – 21);
ở trong Người, con người sẽ có những tâm tình tôn thờ đích thật, đó là “Thờ phượng
Chúa Cha trong Thần khí và sự thật” (x. Ga 4, 23). Theo gương Đức Giê-su, người
Ki-tô hữu được mời gọi sống chứng nhân cho tình yêu và sự thật để thanh tẩy môi
trường sống thành nơi Thiên Chúa ngự trị. Muốn được như thế, trước tiên chúng
ta phải biết thanh tẩy chính tâm hồn của mình; loại đi những gì là tham
sân si, bồi dưỡng tình yêu, lòng quảng đại, sẵn sàng cho đi không tính toán,
nuôi dưỡng những tâm tình cao thượng từ bi hỉ xả và mời Chúa ngự trị trong lòng
để Người làm chủ, sống và hoạt động trong ta, sử dụng ta như khí cụ trong tay
Người hầu xây dựng một thế giới công bằng, tràn ngập tình yêu thương, xứng đáng
là ngôi Đền thờ, là vương quốc tình yêu của Thiên Chúa ngay nơi trần thế
này.
******
Lạy
Chúa, xin cho chúng con ý thức trang nghiêm mỗi khi bước vào nhà thờ, ý thức sự
hiện diện của Chúa để sốt sắng cử hành phụng vụ thánh. Xin cũng cho chúng con
biết quý trọng thân xác và tâm hồn mình là đền thờ của Chúa Ba Ngôi hiển ngự, để
chúng con luôn giữ mình trong sạch và biết trang hoàng đền thờ tâm hồn bằng những
nhân đức thánh thiện. Amen.
