Biến cố
Mẹ Maria và thánh Giuse đem Đức Giêsu vào đền thánh để dâng cho Thiên Chúa được
Tin Mừng thánh Luca lồng ghép hai nghi thức thánh tẩy cho Mẹ Maria sau khi sinh
và dâng Đức Giêsu (Con đầu lòng) cho Thiên Chúa thành một. Có người cho rằng
đây là một cách Luca dùng để ngầm ý làm nổi bật sự kết hợp giữa Đức Giêsu và Mẹ
Người trong việc tiến dâng cho Thiên Chúa Cha. Tuy nhiên, Thánh sử Luca muốn diễn
tả biến cố này là một sự thánh tẩy đền thờ hơn là Mẹ Maria được thanh tẩy. Thật
vậy, cách trích dẫn Cựu Ước ở đây, cho thấy thánh Luca chú ý đến tính thần học
hơn là về phương diện lịch sử. Vì từ khi Hòm Bia bị mất, đền thờ đã trở nên trống
rỗng và xem như Thiên Chúa không còn hiện diện nữa. Nay Đức Giêsu Cứu Thế đến,
đền thờ lại được tràn đầy, Thiên Chúa lại hiện diện, và như thế, đền thờ được tẩy
uế. Tuy nhiên, dù giải thích theo nghĩa nào, thì việc cha mẹ Đức Giêsu đem Người
vào đến thánh để dâng cho Thiên Chúa, trước hết là để chu toàn lề luật (x. Lc
2, 27).
Đọc lại
sách Xuất Hành chương 13, 1-2, cho thấy luật dâng con đầu lòng cho Thiên Chúa
xuất phát từ sau tai ương thứ mười, khi thần sứ Đức Chúa giết các con đầu lòng
Ai Cập. Đức Chúa đã phán với ông Môsê: “Hãy thánh hiến cho Ta mọi con so, mọi
con đầu lòng trong số con cái Israel, dù là người hay thú vật: nó thuộc về Ta”
(Xh 13, 1-2). Như thế, tất cả những con đầu lòng đều thuộc về Thiên Chúa, nghĩa
là có quyền phục vụ Lều Thánh. Tuy nhiên, từ khi xảy ra chuyện “con bò vàng”
(x. Xh 32, 1-6), đặc quyền dành cho “con đầu lòng” phục vụ Lều Thánh không còn nữa,
mà việc phục vụ Lều Thánh được dành cho con cái Lê vi: Như vậy, ban đầu những
người được dâng vào phục vụ đền thánh phải là những con trai đầu lòng (x. Xh
13, 1-2), nhưng về sau được thay thế bằng con cái dòng tộc Lêvi (x. Xh 32,
1-6.25-29; Ds 3, 11-12). Đây cũng là ý nghĩa của suy tư thần học về việc Mẹ
Maria dâng Chúa Giêsu vào đền thánh hay Mẹ Maria dâng Chúa Giêsu trong đền
thánh. Như đã nói ở trên, không có chuyện dâng Chúa Giêsu vào đền thánh nữa, vì
Mẹ Maria không dâng Chúa Giêsu vào để Người phục vụ đền thờ, mặt khác, Mẹ Maria
trước đó đã không khấn dâng Chúa Giêsu vào như trường hợp của bà Anna khấn dâng
Samuel cho Thiên Chúa trước khi Samuel chào đời (x. 1Sm 1, 11), hơn nữa, Đức
Giêsu không thuộc dòng Lêvi. Và rõ ràng sau đó Mẹ Maria và thánh Giuse đã đưa Đức
Giêsu về lại Nazareth (x. Lc 2, 39- 40). Tuy nhiên, dù những người con đầu lòng
không phải phục vụ đền thờ nữa, nhưng vẫn thuộc về Thiên Chúa, nên phải chuộc lại
bằng lễ vật (x. Ds 18, 15-16) và Mẹ Maria đã chu toàn điều luật đó. Vì vậy, biến
cố dâng Chúa trong đền thánh cho thấy Mẹ Maria vừa chu toàn luật thanh tẩy, luật
dâng con đầu lòng vừa chu toàn luật chuộc lại con đầu lòng bằng lễ vật.
Cách kể
chuyện của Luca còn cho thấy việc dâng Chúa Giêsu trong đền thánh như là một cuộc
gặp gỡ giữa Cựu Ước và Tân Ước (giữa Simêon và Anna đại diện cho Cựu ước với Đức
Giêsu là Đấng khai mở Tân Ước). Trong khi Matthêu cố minh chứng Đức Giêsu chính
là Môsê mới, thì có vẻ như Luca lại thích áp dụng Đức Giêsu như là vị ngôn sứ
Samuel mới. Thực ra Luca thấm nhuần hình ảnh của Samuel từ bài ca của bà mẹ hiếm
muộn Anna, cho đến việc Samuel được bà Anna dâng vào đền thờ để phục vụ Thiên
Chúa (x. 1Sm 1, 22-28); còn “cha mẹ Đức Giêsu đem con tới để chu toàn tập tục
Luật đã truyền liên quan đến Người” (Lc 2, 27). Điều này cho thấy Giuse và
Maria tuân giữ lề luật rất kỹ càng, làm cho việc “sống dưới lề luật” của Đức
Giêsu càng nổi bật. Tóm lại, qua bài Tin Mừng hôm nay, Chúa muốn dạy chúng ta
ba bài học:
-
Noi gương Mẹ Maria tuân giữ lề luật: Mẹ Maria tuân
giữ lề luật Thiên Chúa và những qui định tôn giáo rất đầy đủ, ngoài ra, còn chấp
hành cả những gì thế quyền qui định nữa. Điều này được chứng minh qua việc Mẹ
Maria dù đang thời kỳ thai nghén và sắp đến ngày sinh nở cũng đã cùng với Giuse
vượt đường xa về nguyên quán để khai sinh, rồi sau đó dâng lễ thanh tẩy, dâng
con đầu lòng và cử hành việc chuộc lại con đầu lòng theo như những gì luật tôn
giáo qui định. Đây là một trong những ưu điểm nổi bật của Mẹ Maria, vì hơn ai hết,
các ki-tô hữu phải là người gương mẫu trong việc tuân giữ lề luật Thiên Chúa và
biết vâng phục Hội Thánh, vâng phục các vị chủ chăn trong Hội Thánh là những
người đại diện Chúa Kitô, đồng thời cũng biết tôn trọng thế quyền cách chính
đáng nơi mình đang sống.
- Ai sống thánh
thiện và khao khát Chúa thì Chúa sẽ cho gặp: Cũng như cụ già Simêon, nữ ngôn sứ
Anna ngày đêm ăn chay cầu nguyện, và bà đã được gặp Chúa và chúc tụng Người. Điều
này cho thấy, muốn được gặp Chúa và được biến đổi đời sống, chúng ta cần có một
đời sống thánh thiện và khao khát thật sự.
-
Muốn con cái lớn lên trong ơn nghĩa thánh, cha mẹ cần biết dâng con cho Chúa.: Tin Mừng kể sau sự kiện được
cha mẹ dâng mình cho Thiên Chúa, trẻ Giêsu lớn lên đầy khôn ngoan và trong ơn
nghĩa Chúa. Điều này mang ý nghĩa việc dâng trẻ Giêsu vừa để chu toàn lề luật,
vừa ký thác cuộc đời cho Thiên Chúa hướng dẫn. Cũng vậy, các bậc làm cha làm mẹ
hãy biết dâng con mình cho Thiên Chúa (dâng ở đây không có nghĩa là đi tu),
nhưng là phải biết ký thác cho Chúa, xin Chúa soi sáng, ban sức mạnh và hướng dẫn
con cái mình biết sống đẹp lòng Chúa và có ích cho Giáo Hội cũng như xã hội.
*********
Lạy
Chúa Giê-su, Chúa đã trở thành trẻ thơ cho người ta nâng niu và ôm ẵm. Chúa đã
cảm nhận tình yêu chia sẻ của con người. Xin cho chúng con biết mở rộng vòng
tay đón nhận và tôn trọng mọi người, nhất là các trẻ thơ vô tội. Xin cũng giúp
chúng con biết noi gương Mẹ Maria mà cộng tác với Chúa trong việc cứu độ nhân
trần. Amen.
