Nối dài lễ Giáng sinh, Chúa nhật hôm nay chúng ta cử hành
lễ Thánh Gia, gia đình thánh gồm Chúa Giê su, Mẹ Maria và Thánh cả Giuse. Đó là
một gia đình kết hợp bền vững, liên đới hoàn toàn nên một chung quanh đứa trẻ
phải được bảo vệ bằng bất cứ giá nào. Vì thế, thánh lễ này trước hết nhắc chúng
ta nhớ đến các gia đình phải ly tán chạy trốn các cuộc xung đột trong đất nước
đang bị chiến tranh. Đó là những gia đình nạn nhân đầu tiên của những tham vọng
và đối đầu chính trị. Gia đình của Chúa Giê su, mẹ Maria và thánh cả Giu se
cũng phải chạy trốn. Các ngài phải trốn sang Ai cập để bảo vệ mình trước cơn
điên cuồng sát nhân của vua Hêrôđê gây ra những cuộc thảm sát ở Bết lem và vùng
phụ cận. Như thế, ngay từ lúc vào trần gian, Chúa Giê su đã phải nếm trải sự bất
an và đau khổ. Điều đó cho thấy Đức Ki tô hoàn toàn là một con người; dù là Con
Thiên Chúa, nhưng Ngài không được hưởng một ưu đãi nào. Trái lại, Ngài hoàn
toàn chia sẻ thân phận con người. Tuy nhiên, gia đình thánh vẫn đứng vững trước
sự thù địch; họ vẫn lớn lên và sống trong một sự hiệp thông tình yêu. Gia đình
chúng ta ngày nay cũng có thể tìm được trong câu truyện này một sự khích lệ và
một sức mạnh để đứng vững trong những lúc khó khăn trong đời sống của gia đình.
Đức tin và lòng quảng đại của thánh Giuse và Đức Maria là một thí dụ cần được
noi theo. Và biến cố không dễ dàng chút nào: chuyến ra đi bất ngờ, thời gian
lưu lại trên đất khách chắc chắc đã gây ra đủ mọi vấn đề. Dù vậy, Đức Maria và
thánh cả Giu se vẫn kết hợp và liên đới. Không một lời trách móc, không than
van, trách móc hay chống đối nhau. Chính trong đức tin mà họ tiếp nhận chương
trình của Thiên Chúa. Đối đầu với sự thù ghét, họ đã cậy dựa vào sức mạnh nơi
tình yêu thương nhau.
Trong ngày lễ Thánh Gia, Giáo Hội kêu mời chúng ta suy tư
nghiêm chỉnh, trở lại ý nghĩa cuộc sống gia đình và cũng đề nghị với chúng ta một
mẫu gương. Đó là mẫu gương tổ ấm yêu thương của gia đình Nagiarét, gia đình của
Chúa Giêsu với Mẹ Maria và Thánh Giuse. Khi nghĩ hay nói đến gia đình Nadarét,
nhiều người chúng ta chỉ nghĩ đến sự vinh quang và đời sống thánh thiện của ba
thành viên của gia đình ấy, mà quên bẵng đi những nỗi vất vả và khổ đau, những
thử thách cam go mà ba Đấng ấy đã phải gánh chịu. Vì thế mà chúng ta không thấy được
sự gần gũi và tương đồng giữa gia đình Thánh Gia và gia đình chúng ta. Nếu chỉ
nhìn vào sự thánh thiện của Chúa Giêsu, Mẹ Maria và Thánh Giuse làm sao chúng
ta noi gương bắt chước cho được? Nhưng nếu chúng ta nghĩ đến cảnh Thánh Giuse
thấy người bạn đời của mình có thai ngoài kế hoạch của hai người hay cảnh Thánh
Giuse không tìm được chỗ trọ cho Đức Maria ở Bêlem khi giờ sinh ra đã gần kề
hay cảnh Con Trẻ mới sinh được đặt trong máng cỏ là chốn náu thân của đàn gia
súc, hay cảnh hai ông bà đem con chạy trốn khỏi sự lùng bắt giết hại con trẻ của
nhà vua thì chúng ta thấy gia đình Nadarét đã trải qua những khoảnh khắc nghiệt
ngã giống như những cảnh huống đời thường của gia đình chúng ta ngày nay. Hoặc
nếu chúng ta hình dung cảnh lao động vất vả của hai cha con người thợ mộc là
Thánh Giuse và Chúa Giêsu trong thôn xóm nhỏ bé Nazareth thì chúng ta thấy cảnh
lao động của các ngài cũng giống hệt như cảnh lao động của hàng triệu triệu con
người trong xã hội chúng ta. Hoặc nếu chúng ta nghĩ đến cảnh Chúa Giêsu xuất hiện
công khai, rao giảng Nước Chúa, nay đây mai đó, lang thang khắp xóm khắp làng,
đi hết đầu đường xó chợ... để tìm kiếm chiên lạc và đem chúng về thì chúng ta
thấy Chúa vất vả cực khổ hơn các nhà giảng đạo ngày nay bội phần. Nhất là cảnh
Đức Maria đi bên cạnh Con trên đường lên Golgotha và thấy Con ngã lên ngã xuống
dưới sức nặng của thập giá và rồi cảnh Mẹ đứng lặng bên chân thập giá mà Con Mẹ
bị treo trên đó, thì chúng ta mới thấy cảnh ấy khủng khiếp kinh hoàng như thế
nào đối với một người phụ nữ làm Mẹ. Vậy đó, cuộc sống của gia đình Thánh gia
không phải là một cuộc sống bình yên, sung sướng; ngược lại, ta
thấy những khó khăn cực nhọc, những đe dọa, những truân chuyên. Nhưng đó vẫn
luôn là một gia đình thánh, tràn đầy hạnh phúc và tình yêu, bởi vì cuộc sống đó
luôn được dẫn dắt bởi Thánh Ý Chúa; bởi vì thánh Giuse và Đức Mẹ là những người
luôn sống trong ân nghĩa với Chúa.
Nhìn vào đời sống của các gia đình thánh, đặc biệt là gia đình của
Giuse và Maria, để chúng ta soi rọi lại đời sống đức tin, đời sống đạo của gia
đình chúng ta. Có khi nào chúng ta tự hỏi tại sao gia đình của mình cứ lục đục
hòai, hết chuyện này đến chuyện khác? Tại sao gia đình mình không được êm ấm
vui vẻ như những gia đình khác? Tại sao con cái nhà mình không chăm ngoan như
con cái nhà người khác? Có nhiều gia đình xây những căn nhà thật đẹp và đầy đủ
tiện nghi, không thiếu thứ gì, nhưng chỉ thiếu có một điều đó là đời sống
đạo đức của các thành viên và của cả gia đình, chính vì thế mà gia đình cứ
lạnh lẽo, cãi vã lục đục. Dựa vào Lời Chúa hôm nay cùng với tấm gương của gia
đình Thánh Gia, trước hết trách nhiệm của các bậc cha mẹ cần xem lại và nhìn thẳng
vào vấn đề của gia đình mình, đừng bỏ qua những lỗ hổng trong gia đình vì từ lỗ
hổng ấy mà chính mình và con cái mình sẽ bị thụt chân, cũng đừng dựa vào sư bận
rộn và sự vất vả của cơm áo gạo tiền mà bỏ qua đời sống đạo đức của bản thân và
gia đình. Các bậc cha mẹ sẽ phải giáo dục đời sống đức tin cho con cái bằng
chính gương sống của mình: cha mẹ lười biếng thì con cái lười biếng, cha mẹ khô
khan thì con cái nguội lạnh, cha mẹ bất hòa thì con cái lục đục; Ngược lại cha
mẹ siêng năng thì con cái chăm chỉ, cha mẹ nhiệt thành với Chúa và giáo Hội thì
con cái cũng sẽ như thế.
*******
Lạy Chúa! Xin giúp chúng con qua mẫu gương của gia đình
thánh gia, biết đặt thánh ý Chúa làm quy luật duy nhất và nền tảng cho đời sống
cá nhân và gia đình chúng con. Nhờ vậy, mỗi gia đình Công giáo chúng con sẽ trở
nên “một Thánh gia khác”, một cộng đoàn yêu thương hiệp nhất để làm chứng về sự
hiện diện đầy yêu thương của Chúa giữa thế giới hôm nay. Amen.